شکستگی دندان می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله : سن، دندان قروچه، ضربه و عوامل دیگر رخ دهد. ممکن است شکستگی دندان در برخی افراد هیچ علامتی نداشته باشد. این در حالی است که در برخی دیگر ممکن است همراه با درد، حساسیت و تورم باشد. دندانپزشکان روش های مختلفی برای درمان شکستگی ارائه می‌دهند که بسته به محل و شدت ترک و شکستگی متفاوت هستند. در این مقاله از وب سایت دکتر شکوهی زاده، قصد داریم راجع به شکستگی دندان و روش های درمان آن صحبت کنیم. اگر دندان شکسته ای دارید، ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید.
منظور از شکستگی دندان چیست؟
دندان شکسته که اغلب به آن دندان ترک خورده یا سندرم دندان ترک خورده (CTS) می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که ترک در دندان ظاهر‌شود. ترک گاهی اوقات می‌تواند کوچک و بی ضرر باشد. اما در موارد شدیدتر، ممکن است باعث شکستن یا شکافتن دندان نیزشود.
اگرچه ممکن است هر کسی دچار این عارضه شود، اما شکستگی دندان در کودکان و افراد مسن شایع‌تر است. اگر فکر می‌کنید که به شکستگی دندان مبتلا شده اید، فورا به یک دندانپزشکی مراجعه کنید. انتخاب یک دندانپزشکی اقساطی می تواند در کاهش هزینه ها تاثیر گذار باشد.
دندان ها از دو بخش تاج در بالای لثه و ریشه در زیر لثه تشکیل شده اند. برخلاف ریشه، تاج دندان قابل مشاهده است. هر دو بخش دندان از چندین لایه تشکیل شده اند. که این لایه ها عبارتنداز:
- مینا: سطح بیرونی که رنگی سفید دارد و بسیار سخت می‌باشد.
- عاج: لایه میانی دندان.
- پالپ: بافت نرم داخلی که حاوی عروق خونی و اعصاب است.
دندان شکسته می‌تواند برخی یا همه این لایه ها را تحت تاثیر خود قرار دهد. درمان دندان شکسته به محل وقوع شکستگی و شدت شکستگی دندان بستگی دارد. درمان به موقع و سریع شکستگی دندان احتمال ترمیم دندان ترک خورده را افزایش می‌دهد. بنابراین انتخاب بهترین دندانپزشکی در تهران می تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
چه عواملی باعث شکستگی دندان ها میشوند؟
عوامل مختلفی باعث شکستگی دندان ها می‌شود که شایع ترین این عوامل عبارتنداز:
- افزایش سن :بسیاری از ترک های دندان با افزایش سن در سنین 50 سالگی و بالاتر رخ می‌دهد.
- غذا های سفت: مصرف و یا گاز زدن غذاهای سفت مانند آب نبات، آجیل، یخ و… و همچنین عاداتی مانند جویدن آدامس می‌توانند باعث ترک خوردگی و شکستگی دندان شوند.
- پرکردگی دندان: ممکن است پرکردگی های بزرگ دندان یا کانال ریشه که باعث ضعیف شدن دندان میشوند درشکستگی دندان نقش داشته باشند. همچنین افرادی که دارای حفره های دندانی هستند، حتی با آسیب کمتر، ممکن است خطر شکستگی بیشتری را تجربه کنند.
- دندان قروچه: بر اثر ساییدن و فشردن دندان ها به یک دیگر یا همان دندان قروچه بر اثرعواملی مانند استرس ممکن است دندان یا دندان ها دچار ترک و شکستگی شوند.
- ضربه: ضربات مختلفی که در اثر سقوط، آسیب های ورزشی، تصادفات دوچرخه سواری و رانندگی یا خشونت فیزیکی به هنگام دعوا می‌توانند باعث شکستگی دندان شوند.
علائم دندان شکسته چیست؟
گاهی اوقات ممکن است دندان ترک خورده، در ظاهر مشخص نباشد. بنابراین می توان علائم دندان شکسته را در موارد زیر دسته بندی کرد:
- دندان درد
برخی از افراد که دچار شکستگی دندان میشوند ممکن است درد و ناراحتی زیادی را بخصوص به هنگام گاز گرفتن و جویدن غذا سفت تجربه کنند.
- حساسیت
دندان شکسته ممکن است نسبت به تغییرات دمایی یا خوردن غذاهای شیرین واکنش نشان دهد و حساس شود.
- تورم
ممکن است اطراف دندان شکسته متورم شود.
- تب
ممکن است افراد دچار تب نیز شوند.
انواع شکستگی دندان
انواع شکستگی دندان معمولا در 6 دسته طبقه بندی می‌شود. این 6 دسته عبارتند از:
- ترک های خط لثه
تا زمانی که ترک به خط لثه برسد ممکن است دندان یا دندان های آسیب دیده قابل نجات باشند. ممکن است یک ترک عمودی از سطح دندان تا خط لثه ادامه یابد. گاهی اوقات این ترک به خط لثه و ریشه نیز نفوذ می‌یابد.
- خطوط ترک (ترک های خط مو)
این ترک ها بسیار کوچک هستند و حتی ممکن است در نگاه اول قابل توجه و دیدن هم نباشند. این ترک ها مینای دندان را شکسته و بدون درد هستند. همچنین این ترک نیازی به درمان ندارد.
- کاسپ شکسته
این نوع ترک معمولاً در اطراف پرکردگی دندان ایجاد می‌شود و در بیشتر موارد جای نگرانی نیست. کاسپ های شکسته معمولاً افقی هستند و روی دندان های دوتایی تأثیر می‌گذارند. آنها درد کمی ایجاد می‌کنند و خطری را برای سلامت دهان و دندان تهدید نمی‌کنند، اما توصیه می‌شود برای اطمینان بیشتربه دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- دندان شکاف
شدیدترین نوع ترک خوردگی دندان، شکاف است. این ترک از بالای دندان شروع می‌شود و به زیر خط لثه می‌رسد. این یک ترک بسیار جدی می‌باشد و در بیشتر موارد، دندان قابل نجات نیست. در چنین شرایطی نیاز به برداشتن و جایگزینی با روکش می‌باشد.
- شکستگی عمودی ریشه
بر خلاف دندان شکاف خورده، این ترک از زیر خط لثه شروع می‌شود و به سمت دندان امتداد می‌یابد. این نوع ترک خطرناک است زیرا ممکن است علائمی ایجاد نکند مگر اینکه دندان شما عفونی باشد. بنابراین هر شش ماه یکبار به دندانپزشکی مراجعه کنید تا در صورت وجود این نوع ترک، آن را سریع تر درمان کنید تا از شکستگی دندان جلوگیری شود.
- شکستگی ناشی از پوسیدگی
این نوع ترک در نتیجه درمان نشدن پوسیدگی دندان رخ می‌دهد. زمانی که این اتفاق می‌افتد، دندان شما ضعیف می‌شود به دلیل حفره ای که دندان شما را از داخل به بیرون خراب می‌کند. در اکثر موارد، پوسیدگی دندان منجر به برداشتن دندان نمی‌شود. با این حال، اگر پوسیدگی برای مدت طولانی وجود داشته باشد و استخوان شکسته شده باشد، برداشتن دندان ممکن است تنها گزینه باشد.
در صورت مشاهده هر یک ازاین نوع شکستگی ها فورا به دندانپزشکی مراجعه کنید.
درمان خانگی شکستگی دنداk
درمان خانگی به معنای درمان کامل وعدم مراجعه به دندانپزشکی نیست، بلکه می‌توانید قبل از مراجعه به دندانپزشکی با انجام این کارها درد و عفونت خود را کاهش دهید.
- ازرعایت بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهان شویه غافل نشوید.
- از غذاهای نرم استفاده کنید.
- برای جلوگیری از تورم، یک کیسه یخ در قسمت بیرونی دهان خود قرار دهید.
- دهان خود را با آب ولرم ونمک بشویید تا دهانتان تمیز شود.
- می‌توانید برای کاهش درد و تورم از داروهای مسکن و ضد التهاب نیز استفاده کنید.
- اگر دندان شما خونریزی دارد، به آرامی یک گازاستریل گرم روی ناحیه آسیب دیده فشاردهید تا خونریزی متوقف شود.
روش های ترمیم دندان شکسته
درمان شکستگی دندان به میزان آسیب دیدگی دندان بستگی دارد. درمان های رایج دندان ترک خورده عبارتند از:
- باندینگ دندان
باندینگ دندان یک روش سریع و مقرون به صرفه برای رفع شکستگی دندان و همچنین سایرعیوب کوچک دندانی است. این روش شامل استفاده از رزین کامپوزیت برای ترمیم دندان تغییر رنگ یافته، شکسته و پوسیده است. همچنین در رفع شکاف دندان نیز موثر است. از رزین پلاستیکی برای پر کردن شکستگی استفاده می‌شود.
به زبان ساده، باندینگ دندان یک روش نسبتاً ساده دندانی است که نه تنها می‌تواند عیوب جزئی دندان را برطرف کند، بلکه می‌تواند به بهبود زیبایی کلی لبخند شما نیز کمک کند.
- تاج
یکی از رایج ترین درمان های دندان شکسته، روکش دندان می‌باشد. آنها کلاه هایی چینی و یا سرامیکی هستند که برای محافظت، نگهداری یا تقویت زیبایی دندان های آسیب دیده طراحی شده اند. این کلاه روی دندان شکسته نصب می‌شود. همچنین گاهی اوقات پس از درمان ریشه دندان از روکش دندان برای تقویت دندان و بازگرداندن یکپارچگی آن استفاده می‌شود.
- کشیدن دندان
زمانی که ریشه و اعصاب دندان آسیب شدیدی ببیند، برداشتن کامل دندان یا کشیدن آن توصیه می‌شود. در این صورت برای درمان شکستگی دندان می‌توانید برای پرکردن این فضای خالی از ایمپلنت استفاده کنید.
- درمان کانال ریشه یا عصب کشی دندان
در اکثر مواقع برای ترمیم دندان شکسته که باعث درد یا حساسیت شدید می‌شود، از عصب کشی دندان استفاده می‌شود. این روش شامل حفظ پوسته جامد دندان طبیعی و برداشتن قسمت پوسیده و عصب داخل آن است. برداشتن پالپ یا همان قسمت پوسیده برای جلوگیری از ضعیف شدن بیشتر دندان انجام می‌گیرد. و زمانی از این روش استفاده می‌شود که شکستگی به داخل پالپ نفوذ یابد.
- پر کردن
پر کردن دندان یک ماده محافظ است که معمولا توسط دندانپزشکان برای درمان حفره یا ترمیم دندان آسیب دیده استفاده می‌شود. اگر تنها بخش کوچکی از دندان تراشیده، ترک خورده یا پوسیده شده باشد، یک پرکردگی خوب می‌تواند دندان را ترمیم کرده و آن را برای سال‌های آینده نیز سالم نگه دارد. این روش می‌تواند به تقویت دندان نیز کمک کند. از کانتورینگ می‌توان برای گرد کردن لبه های ناهمواراستفاده کرد. پولیش نیز دندان شکسته را صاف می‌کند.
گاهی اوقات دندانپزشکان توصیه می‌کنند که دندان شکسته را اصلاً ترمیم نکنید. این ممکن است زمانی رخ دهد که شکستگی دندان روی ظاهر افراد تاثیر نمی‌گذارد، باعث درد و ناراحتی نمی‌شود و ترک از نوع خط مو است.
آیا می‌توان از شکستگی دندان جلوگیری کرد؟
می‌توان با رعایت مراقبت هایی از شکستگی دندان جلوگیری کرد. در این قسمت از مقاله به این مراقبت ها می‌پردازیم:
- از جویدن غذاهای سفت یا یخ خودداری کنید.
- بهداشت دهان و دندان که شامل روزی حداقل دو بار مسواک زدن، نخ دندان کشدن و استفاده از دهان شویه است را بطور منظم انجام دهید.
- اگر ورزش رزمی کارمی‌کنید و یا دندان قروچه دارید از محافظ دهان ساخته شده توسط دندانپزشک استفاده کنید.
- هر شش ماه یکبار به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص و آزمایشات دندان شکسته
در صورت وجود هر یک از علائمی که در قسمت بالا به آن اشاره کردیم دراسرع وقت به دندانپزشکی مراجعه کنید. برای تشخیص شکستگی دندان، دندانپزشک ابتدا در مورد علائم وعلت شکستگی احتمالی دندان از شما سوال خواهد کرد. سپس دندانپزشک شروع به بررسی و معاینه دندان شکسته می‌کند. ممکن است دندان پزشک برای دیدن بهتر دندان شکسته تصویربرداری را تجویز کند.
نحوه کشیدن دندان شکسته چگونه است؟
در حالی که ممکن است بسیاری از افراد حداقل یکبار کشیدن دندان را تجربه کرده باشند اما زمانی که صحبت از کشیدن دندان شکسته می‌شود، دچار استرس و اضطراب میشوند.
برای کشیدن هر دندان، ابتدا یک بی‌حسی موضعی تزریق می‌شود تا شما ناراحتی کمتری داشته باشید، کشیدن دندان فرایندی است شامل شل کردن دندان از استخوان فکی که آن را در جای خود نگه می‌دارد. به طور کلی این کار با اعمال فشار ملایم بر روی آن و تکان دادن دندان تا زمانی که استخوان شل شود و به سادگی کشیده شود انجام می‌شود.
زمانی که یک دندان روی خط لثه یا زیر آن شکسته شده باشد، مشابه با فرآیند کشیدن معمولی و با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی تخصصی برای جداکردن دندان باقی مانده از استخوان انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد که دندان را “برش” زده و آن را در قطعات کوچکتر برداشت. در برخی موارد نیز، ممکن است برداشتن دندان شکسته در خط لثه فرآیندی سریع‌ترازبرداشتن دندان کامل باشد.
سوالات متداول شکستگی دندان
در این قسمت به یکسری سوالات پرتکرار شما عزیزان درباره شکستگی دندان پاسخ می‌دهیم:
آیا دندان ترک خورده بهبود می‌یابد؟
خیر، دندان ترک خورده نمی‌تواند بهبود یابد، روش های درمانی ممکن است تنها فقط دندان شما را نجات دهند. ترمیم سریع دندان شکسته می‌تواند خطر آسیب بیشتر و عفونت را کاهش دهد. بنابراین در صورت وجود این مشکل فورا به دندانپزشکی مراجعه کنید.
ترمیم دندان شکسته چقدر طول می‌کشد؟
درمان دندان شکسته بسته به روش درمانی ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد. برای مثال: روکش را می‌توان در یک روز هم انجام داد اما اغلب به چند هفته نیاز دارد. این در حالی است که کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت ممکن است ماه ها طول بکشد.
کدام دندان ها بیشتر در معرض شکستگی هستند؟
دندان های جلویی بالا و دندان هایی که به سمت عقب فک پایین (آسیاب های فک پایین) هستند، بیشتر در معرض شکستگی می‌باشند. لذا خیلی مراقب این دندان ها باشید.
چه زمانی باید در مورد دندان شکسته به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم زیر فورا به دندانپزشکی مراجعه کنید زیرا این عارضه می‌تواند منجر به عوارضی مانند آبسه شود:
- بوی بد دهان
- تداوم دندان درد
- تب
- لثه های متورم
- تورم غدد لنفاوی
- حساسیت دندان به تغییرات دما
سن، ضربه و بسیاری از دلایل دیگر می‌توانند باعث شکستگی دندان شوند. اگر این عارضه قابل مشاهده باشد، می‌تواند ظاهر شما را تحت تاثیر قراردهد و احساس خجالت کنید. ممکن است متوجه درد، حساسیت، تورم یا علائم عفونت شوید، اما همچنین ممکن است علائمی از شکستگی دندان نیز نداشته باشید. اگر مشکوک به شکستگی دندان هستید، فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید. درمان ها ممکن است دندان شما را نجات دهند، ظاهر شما را بازگردانند و از مشکلات بیشتر دندان نیز جلوگیری کنند. اگر سوالی در رابطه با شکستگی دندان و روش های درمان آن از ما دارید لطفا در قسمت کامنت ها برایمان ارسال کنید. خوشحال می‌شویم به شما کمک کنیم. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. از همراهی شما در این مقاله سپاس گزاریم.
بدون دیدگاه